مقدمه
در درس دوم به زمان حال ساده و در درس سوم به زمان حال استمراری پرداختیم. در این درس به موضع مهم تفاوت‌های این دو زمان در گرامر زبان انگلیسی می‌پردازیم.
مهم‌تریم تفاوت زمان حال ساده و زمان حال استمراری
اینکه چه جمله‌ای از فارسی به حال ساده ترجمه کنیم و چه جمله‌ای را به حال استمراری، معمولاً زبان آموزان را دچار اشتباه می‌کند. به همین خاطر در این درس به مقایسه کاربردهای زمان حال ساده و زمان حال استمراری می‌پردازیم. ابتدا به جملات زیر در فارسی توجه کنید.
مثال:
- من هر روز به مدرسه می‌روم.
- من الان دارم به مدرسه می‌روم.
- فردا ساعت ۷ که بیایی، من دارم به مدرسه می‌روم.
- هفته بعد ساعت ۶ بعد از ظهر به مدرسه می‌روم.
- من بالاخره روزی به مدرسه می‌روم.
اگر توجه کنید فعل همه‌ی جملات «می‌روم» است ولی زمان همه‌ی آن‌ها متفاوت است. آیا می‌توانید بگوئید زمان هر جمله چیست؟
شاید شما هم فکر کنید «می» نشانه استمراری بودن فعل است. یکی از اشتباهات ما در تشخیص زمان یک جمله اتکا به این تعریف غلط از زمان حال استمراری است. زمانی ما به یک فعل استمراری می‌گوئیم که نشان دهنده‌ی عملی باشد که همین الان در حال انجام آن هستیم. پس با این تعریف جمله‌ی دوم حال استمراری است. و باید اینگونه ترجمه شود:
I am going to school (now).
همانگونه که قبلاً هم گفته شد مفهوم «الان» و یا «همین الان» در ساختار حال استمراری مستتر است و در ترجمه فارسی آورده می‌شود ولی لزوماً کلمه‌ی now یا right now در جمله نیست. هر گاه بخواهیم روی زمان انجام کار تأکید کنیم آن‌گاه از این دو کلمه به فراخور موضوع و محل بحث، استفاده می‌کنیم.
اگر از عملی صحبت کنیم که مثل یک عادت، یا یک حقیقت یا یک عمل تکراری برای مدتی نسبتاً طولانی انجام شود آن‌گاه آن فعل در زمان حال ساده بیان می‌شود. مثل عمل مدرسه رفتن که برای مدت لااقل ۹ ماه (از اول ابتدایی تا دریافت مدرک پایان تحصیلات متوسطه ۱۲ سال) تکرار می‌شود. لذا عمل مدرسه رفتن یک عمل تکراری است که به طور منظم در ساعتهای خاصی از روزهای مشخصی تکرار می‌شود. لذا جمله‌ی اول اینگونه ترجمه می‌شود.
I go to school every day.
جملات بعدی بیان عملی در زمان آینده هستند که بعداً به آن خواهیم پرداخت.
چه کار می‌کنی؟
ممکن است این سؤال را مطرح کنید که چه زمانی در مکالمه خود جمله‌ی اول و چه زمانی جمله‌ی دوم را به کار می‌بریم؟
سؤال به جایی است. توجه داشته باشید که گاهی ممکن است از کسی بپرسیم
کار تو چیست؟ کلاً این روزها چه می‌کنی؟
و گاهی ممکن است در حالی که کسی را در کوچه و خیابان می‌بینم که به سمتی می‌رود و از اون بپرسیم کجا می‌روی؟
این دو پرسش، از لحاظ محتوا کاملاً متفاوت هستند. جواب سؤال اول اینها می‌تواند باشد:
سؤال اول:
کار تو چیست؟ کلاً این روزها چه می‌کنی؟
پاسخ‌های ممکن:
- من (هر روز) به مدرسه می‌روم (یعنی بچه مدرسه‌ای هستم، کار من و مشغله‌ی من در حال حاضر تحصیل است.
- من معلم هستم.
- من دوره‌ی باریستا می‌بینم.
- من شب‌ها به همراه دوستان به باشگاه می‌روم.
- من یک کتاب می‌نویسم.
سؤال دوم:
(الان داری) چه کار می‌کنی؟
پاسخ‌های ممکن:
- من دارم به مدرسه می‌روم.
- دارم می‌روم که چندتا نان بخرم.
- دارم می‌روم که یک روزنامه بخرم.
- من دارم به دندانپزشکی می‌روم.
نکته در مورد فعل do
به دو پرسش زیر توجه کنید:
- What are you doing?
- What do you do?
همانگونه که می‌بینید، پرسش اول ساختار حال استمراری را دارد. لذا در مورد عملی است که همین الان در حال انجام آن هستیم. پس می‌توان چنین جوابی به آن داد:
- I am watching TV.
- I reading a newspaper.
و پرسش دوم ساختار حال ساده را داراست. لذا در مورد عملی است که در یک مدت طولانی به صورت تکرار انجام می‌شود، یا در مورد یک حقیقت یا در مورد یک عادت سؤال می‌پرسد. لذا منظور این سؤال شغل فردی است که از وی سؤال می‌شود:
- I am a math professor at university.
- I am football player.
شبیه این حالت در زبان انگلیسی زیاد است. مثلاً تفاوت این دو جمله:
- I drink tea.
- I am drinking tea.
جمله‌ی اول نشان‌دهنده‌ی عادت فرد در نوشیدن است. به عنوان یک حقیقت در مورد زندگی خود به ما می‌گوید که چای می‌نوشد و مثلاً قهوه خور نیست. در مورد جمله‌ی دوم خیلی واضح است که منظور فرد این است که الان در حال نوشیدن چای است و مثلاً باید صبر کنیم تا نوشیدن چای‌اش را تمام کند تا در بازی والیبال به ما بپویندد. و حتی ممکن است او که الان در حال نوشیدن چای است اصلاً در سه سال گذشته هیچ چای‌ای ننوشیده باشد و بعد از این هم اصلاً چای ننوشد. منظور اینکه حال استمراری فقط در مورد افعالی است که همین الان در حال رخ دادن هستند. این زمان کاری به این ندارد که آیا این فعل برای فاعل حالت عادت را دارد یا نه. آیا در یک مدت زمان طولانی به صورت تکرار انجام می‌شود یا نه. حال استمراری برای بیان حقیقت‌های علمی و دیگر حقایق صحبت نمی‌کند. برای بیان این حالت‌ها از حال ساده استفاده می‌کنیم. به عنوان حسن ختام بحث به دو مثال زیر توجه کنید
مثال:
- It is raining at Rasht.
- It rains so much at Rasht.
جمله‌ی اول با ساختار حال استمراری بیان شده است و بیان کننده وضعیت الان است. و جمله‌ی دوم به ساختار حال ساده بیان شده است که بیان کننده‌ی یک حقیقت در مورد وضعیت آب و هوایی رشت است.
امیدوارم این مثال‌ها به خوبی تفاوت بین حال ساده و حال استمراری را بیان کرده باشند. گاهی برای بیان آینده از حال ساده و حال استمراری استفاده می‌شود که آن را در مبحث آینده‌ی ساده شرح خواهیم داد.